آموزش الکترونیکی چیست؟
روشهای نوین آموزش مبتنی بر فناوری با عناوین متفاوتی مانند روشهای جایگزین ، رسانه های نوین و چندرسانه ای ، رسانه دانش ، بهترین راه حل آموزشی و غیره خوانده شده است ، اما به نظر می رسد بهترین عبارت که تعریف جامع و (e-Learning ) کاملی از تمام نامهای مذکور باشد ، همان آموزش الکترونیکی است.
هر چند آموزش الکترونیکی از فناوری شبکه گسترده جهانی (World Wide Web ) بهره می گیرد ، ولی به هیچ وجه به آن محدود نمی شود. در عرصه آموزش الکترونیکی ، علاوه بر آموزش بر مبنای وب ،آموزش غیرحضوری ،آموزش از راه دور ، تعلیم و تربیت از راه دور ، بازآموزی ،خودآموزی وآموزش بر مبنای رایانه ((Computer Based Training (CBT ) نیزمی توانند مطرح شوند. در این فصل به تعاریف مختلف ، ضرورتها ، مزایا و محدودیتهای آموزش الکترونیکی می پردازیم و اشکال متفاوت آن را بررسی می کنیم.
تعریف آموزش الکترونیکی
آموزش الکترونیکی مجموعه وسیعی از نرم افزارهای کاربردی و روشهای آموزشی شامل آموزش مبتنی بر رایانه ، آموزش مبتنی بر وب ، کلاسهای درس مجازی وغیره است.
آموزش الکترونیکی به کمک رایانه هاازطریق رسانه های الکترونیکی ،اینترنت ،وب ،شبکه های سازمان یافته مثل اکسترانت و اینترانت وپخش ماهواره ای ، دیسک و نوارهای صوتی و DVD و CD-ROM سخت ، بسترهای چندرسانه ای مانند تصویری ارائه می شود. در واقع ، آموزش الکترونیکی آموزش از راه دور بر مبنای فناوری است. به عبارت دیگر ، محتوای دوره آموزشی با استفاده از انتقال صدا ، تصویرومتن ارائه می شودکه با بهرهگیری ازارتباط دوسویه بین افراد فراگیر و استاد یا بین فراگیران ، کیفیت ارائه دوره آموزشی به بالاترین سطح خودمی رسد.
استفاده از تجهیزات و امکانات پیشرفته تر ، امکان ارائه اطلاعات و دانش را با کیفیت بهتر و بالاترفراهم می سازد.مثلاً در کسب اطلاعات ازطریق وب ،هرچه پهنای باند ارسال داده ها بیشتر شود ، اطلاعات بیشتری دریافت می شود.
این شیوه آموزشی را آموزش Online (برخط) نیز می نامند که اساس آن ارسال متنها ، تصاویر ، گفتار آموزشی ، تمرینها ، امتحانها و نگهداری نتایج دوره آموزشی شامل نمرات و مطالب مهم آن است. برای تکمیل این نوع آموزش ، می توان از تصاویر متحرک ، شبیه سازی ، امکانات صوتی تصویری و غیره استفاده کرد.
آموزش الکترونیکی به صورت دوره های همزمان (Synchron ) یا غیرهمزمان (Asynchron ) ارائه می کنند و به طور همزمان Log in می شود. درآموزش همزمان همه کاربران به طور مستقیم با یکدیگر در ارتباط اند. در حالی که درآموزش ناهمزمان ، ارتباط باتأخیر برقرار می شود مانند ارتباط با پست الکترونیکی.
حرف e در واژه آموزش الکترونیکی e-Learningاز دیدگاه کاربران چنین تعبیر می شود.
اکتشاف : exploration
برای فراگیران وب این شیوه آموزشی وسیله اکتشافی برای دستیابی به اقیانوسی از اطلاعات و منابع است.
تجربه : experience
وب می تواند تجربیات آموزشیِ همه جانبه و فراگیری را از آموزش همزمان ، سلسله مباحث متوالی و خودآموزها ، در اختیار فراگیران قرار دهد.
سرگرمی ومشغولیت: engagement
وب بافراهم ساختن رویکردهای خلاق آموزشی برای کاربران ، و ایجاد حس مشارکت و همکاری ، فراگیران را مشتاق و علاقه مند می سازد.
سهولت استفاده: ease of use
استفاده از وب نه تنها برای فراگیرانی که با قابلیتهای آن آشنا هستند ، بلکه برای فراهم آورندگان مطالب اینترنتی نیز ساده ، سهل و آسان است ، زیرا آنها می توانند به راحتی مطالب را در کلیه ساختارهای فنی همانند یونیکس و ویندوز… در اختیار کاربران قرار دهند.
اعطای قدرت انتخاب : empowerment
وب به کمک مجموعه ای از ابزارها ، فراگیران را قادر می سازد که بهترین روش یادگیری را از دیدگاه خود برگزینند.
می توان برای آموزش الکترونیکی تعاریف زیر را در نظر گرفت:
الف. آموزش الکترونیکی آموزش مبتنی بر فناوری است.
ب. آموزش الکترونیکی نقطه عطف و همگرایی آموزش و اینترنت است.
پ. آموزش الکترونیکی استفاده و بهرهگیری از فناوری شبکه برای طراحی ،ارائه ، انتخاب ، مدیریت و توسعه آموزش است.
ت. آموزش الکترونیکی به مفهوم آموزش راه اندازی شده با اینترنت است که می تواندمواردی نظیر ارائه مطالب درسی در قالبهای چندگانه ،مدیریت آموزشی و شبکه ای مرکب از فراگیران ، کارشناسان و تهیهکنندگان مطالب را دربرگیرد.